foto: © Jan van der Horn - Knotwilgen
Van 25 t/m 27 mei 2018 is in Zaandam Geënsceneerde fotografie van Jan van der Horn te bewonderen. Al eerder waren zijn fotowerken tentoongesteld door ze als verlichte werken achter de vensters te plaatsen zoals Het Lichtjuweel van Egmond aan den Hoef. Nu toont het Art Zaanstad event een indrukwekkende installatie met zijn werken.
Voor Jan van der Horn begon zijn liefde voor fotografie op het Dalton College in Den Haag in de jaren '60. Daar leerde hij zwart-wit fotografie en in de donkere kamer afdrukken maken. Het verzorgen van de coverfoto voor de schoolkrant leidde ertoe dat zijn eerste tentoonstelling op het Dalton College plaatsvond.
Uiteindelijk begon hij (zonder diploma) aan de Rietveld Academie om daar zijn passie voor fotografie te kunnen volgen. Zijn reportage- en journalistieke fotografie en aanstelling bij de Polaroid Corporation leverde hem veel internationale ervaring op.
Wat bedoelt Jan met geënsceneerde fotografie?
"Op het Dalton ben ik begonnen met de wereld om mij heen vast te leggen. Tijdens dat proces ga je ingrijpen. Want je fotografie is toch een keuze die je maakt. De lens, de hoek, het moment, de snelheid. Het zijn allemaal keuzes. Langzaam maar zeker krijg je in de gaten dat je de werkelijkheid in een kader plaatst, in een bepaalde verhouding. Die werkelijkheid ga je dan wellicht regisseren. Je wacht tot het licht goed is, de bus weg is, een dier of mens de juiste houding aanneemt. Of je vraagt iemand kun je die of die andere kant even opkijken. Langzaam documenteer je niet meer maar ga je regisseren, dat is toch wel een ander verhaal.
Dat geldt ook voor reclamefotografie, dat is in wezen allemaal geënsceneerde fotografie. Fotografeer maar eens een glas bier, een levend product. Het is dan wel aardig om er wellicht wat graan bij te zetten. En als er dan een flesje bockbier bij moet, is het misschien wel handig om er dan wat herfstbladeren bij te leggen, in goudgeel, brons enzovoort. Dus langzaam ben je aan het ensceneren. Je gaat dingen meer bepalen.
De bron van creativiteit ligt meer in het licht dan in het fototoestel.
Ik heb voor de reclame-industrie gewerkt, dan probeer je toch altijd een beeld te creëren dat dingen mooier maakt dan het in werkelijkheid is. Een andere hoek, dingen isoleren, een vloer nat maken, bij ander licht te fotograferen, er is een heel scala aan mogelijkheden om de werkelijkheid naar je hand te zetten.
Fotografie is schrijven met licht. De bron van creativiteit ligt meer in het licht dan in het fototoestel. Dat is in principe niet veel meer dan een tijdvangertje. Voor dagelijkse dingen wandel ik niet meer rond met spiegelreflexcamera's of wat dan ook, maar ik heb mijn iPhone, die heb je ook altijd bij je."
Vanaf 7 juli is er in Museum Voorschoten een solo-expositie van Jan van der Horn te zien. Daar zullen zijn foto's weer in lichtbakken te zien te zijn.
Jan van der Horn: "Je kunt fotografie afdrukken op papier, maar ook op een soort grote dia. Die kennen we al van winkelbedrijven, die werken heel veel met lichtbakken, al zijn we ons daar vaak niet van bewust. Een foto is passief, dat werkt met gereflecteerd licht. Lichtbakken zijn actief, daar komt licht doorheen."
(Teksten uit interview: Jan van den Horn - Dalton Magazine)
Art Zaanstad
Art Zaanstad event toont bijna honderd beeldend kunstenaars en ontwerpers uit alle delen van het land.
Het evenement wordt voor de zevende keer georganiseerd en gehouden op het Hembrugterrein in Zaandam, op loopafstand van Artzaanstad (v/h Het Kunstcentrum). Alle kunst op de beurs is zowel te huur als te koop.
