Je kent waarschijnlijk wel de uitdrukking 'eten doe je altijd eerst met je ogen'. En dit is vooral van belang bij voedselfotografie, wanneer het doel is om foto's te maken die een gerecht of recept moeten verkopen aan een hongerige kijker.
Foto's van voedsel hebben er meer dan bij ieder ander onderwerp onder te lijden wanneer de verlichting slecht is en de compositie onzorgvuldig. Ieder ander onderwerp zou er nog redelijk uit kunnen zien als die elementen niet helemaal perfect zijn, maar het verschil tussen perfecte belichting en minder perfecte belichting kan er bij foodfotografie voor zorgen dat voedsel er echt heerlijk uit kan zien of juist ronduit onsmakelijk. Hoe zorg je ervoor dat je kijkers honger krijgen van je foodfoto's?
Verlichting
Het allerbelangrijkste bij foodfotografie is dat de verlichting goed is. Gelukkig is dit bij deze tak van fotografie eigenlijk iets makkelijker uitvoerbaar dan bij bijvoorbeeld portretfotografie. Borden en schotels met eten zijn een stuk kleiner, dus er is een eenvoudig verlichtingssysteem te verkiezen boven een grote set. Dit betekent dat je je foodfotostudio in je keuken kunt opzetten, waardoor het gemakkelijker wordt om mooie foto's te maken van gerechten terwijl deze worden bereid en klaargemaakt om te serveren.
Een kleinere verlichtingsset is ook gemakkelijker af te stemmen, omdat de lichten eenvoudig in verschillende posities rondom het voedsel kunnen worden geplaatst. Dit maakt het een stuk praktischer om mee te experimenteren totdat je het juiste licht gevonden hebt voor het gerecht dat je fotografeert.
Zoals bij alle fotografie soorten is de term 'correct licht' subjectief. Veel voedselfotografen vermijden studioverlichting helemaal en plaatsen in plaats daarvan het voedsel naast een raam. Natuurlijk licht zorgt ervoor dat het eten er natuurlijker uitziet; je kunt het binnenvallende licht verzachten door een dun laken over het raam te hangen, en je kunt schaduwen opvullen met een stuk foamboard als reflector om niet te veel uit te hoeven geven.
Of je nu een professionele fotograaf bent, een foodblogger of iemand die gewoon familierecepten wil vastleggen...
Hoewel elk gerecht uniek is en elke fotograaf de dingen graag anders doet, verdient als algemene richtlijn een sterker natuurlijk licht de voorkeur voor felle kleuren en zomerse gerechten, terwijl soepen, stoofschotels, of andere winterse gerechten het best tot hun recht komen in een platter, meer gelijkmatig licht met weinig contrast tussen hoge lichten en schaduwen.
Er zijn situaties waarbij natuurlijk licht gewoon niet beschikbaar is, en dan moet je vertrouwen op je studioverlichting. Over het algemeen moeten voedselfoto's met diffuus licht worden gemaakt, omdat zwarte schaduwen en verblinding het voedsel er minder smakelijk doen uitzien.
Probeer bij het gebruik van kunstlicht het tijdstip van de dag te simuleren waarop het eten doorgaans wordt geserveerd; ontbijtproducten zoals pannenkoeken, eieren, een groen sapje en jus d'orange moeten onder helderder licht worden gefotografeerd, terwijl gerechten die tijdens het avondeten worden geserveerd bij weinig licht gefotografeerd kunnen worden, waardoor een meer restaurantachtige sfeer zal ontstaan.
Gebruik rekwisieten
Rekwisieten zijn erg belangrijk in voedselfotografie, maar om ze effectief te gebruiken, moet je experimenteren en oefenen. Zorg voor een scala aan borden en bestek en kies ook hier weer felgekleurde borden en kommen voor zomerse gerechten en aardetinten voor winterse gerechten. Vergeet ook de garnituren niet; een eenvoudig takje koriander of een aardbei kan een verder oninteressant gerecht echt opfleuren, vooral als dat gerecht geen kleur heeft.
Als je serveerelementen eenmaal op hun plaats staan, is het belangrijk om ze te complimenteren met achtergrondrekwisieten. Probeer een afbeelding niet te rommelig te maken door te veel dingen op de achtergrond te proppen, maar kies in plaats daarvan een of twee rustige elementen, zoals wat antiek zilverwerk, een wijnglas, een tweede bord met eten of heel eenvoudig eten zoals een broodje.
Probeer deze objecten in posities te plaatsen waar ze het voedsel complimenteren, maar niet de belangrijkste focus van het beeld worden. Gebruik een groter diafragma (lager F-getal) zodat de achtergrondrekwisieten onscherp worden.
Vermijd ook rommel op het bord zelf. Probeer minder voedsel toe te voegen aan een serveerschaal of een bord dan je normaal zou doen als je een maaltijd aan je familie of vrienden serveert. Een grote, royale portie, zoals die je zou krijgen bij je plaatselijke rumoerige restaurantketen, kan er op een foto eigenlijk minder aantrekkelijk uitzien dan een kleine portie die zorgvuldig op een groter bord wordt geplaatst.
Let op details
Beginnende foodfotografen zien vaak de kleine details in een foodshot over het hoofd. Hoewel een druppel of plons er op het ene gerecht verbazingwekkend mooi uit kan zien, kan het er op een ander gerecht weer vreselijk uitzien, dus zorg ervoor dat je borden schoon zijn en dat eventuele losse kruimels, verdwaalde sauzen of andere elementen alleen aanwezig zijn wanneer ze bijdragen aan de algehele aantrekkingskracht van het gerecht.
Een druppel chocoladesaus kan er bijvoorbeeld verleidelijk uitzien als hij over de rand van een ijscoupeglas loopt, maar een uitgeveegde vlek chocolade op datzelfde glas ziet er uiteraard gewoon vies uit.
Fotografeer vanuit verschillende hoeken
Zoals elke chef-kok weet, is het bijna onmogelijk om eten er vanuit elke hoek perfect uit te laten zien. Door je bord te draaien, laag te gaan zitten en foto's te maken van net boven tafelhoogte of vanuit een hoek van 45 graden, kun je onvolkomenheden verbergen en de algehele sfeer van de foto veranderen.
Experimenteren is de sleutel en digitale foto's zijn gratis, dus maak zoveel mogelijk foto's vanuit verschillende hoeken.
Gebruik van vers voedsel
Vers bereid voedsel kan snel zijn goede uiterlijk verliezen. IJs begint binnen een paar minuten te smelten, garnituren op soepen of dranken zinken en knapperige verse slasoorten slinken als ze te lang op kamertemperatuur worden bewaard.
Het is dus het beste om je opnameset klaar te zetten voordat het eten zelfs nog maar klaar is met koken. Gebruik een leeg bord als plaatshouder en plaats al je props ruim van tevoren. Experimenteer met belichting voordat het eten klaar is, op die manier kun je de foto snel maken met het vers bereide voedsel.
Het opnemen van stoom in een foto kan moeilijk zijn, maar is best te doen als je de juiste trucs kent. Een kop hete thee of een café-mokka ziet er veel verleidelijker uit als er stoom uit het oppervlak komt, zonder stoom ziet het er misschien gewoon koud uit. Maar aangezien stoom dampig is, altijd in beweging en erg bleek van kleur, kan het lastig zijn om het vast te leggen. Zonder tegenlicht is stoom bijvoorbeeld bijna onzichtbaar op een foto. Lichte achtergronden maken het ook moeilijk om dit te kunnen laten zien.
Professionele voedselfotografen hebben hun eigen trucs voor het fotograferen van stoom, en de meeste hiervan hebben geen betrekking op het fotograferen van de natuurlijke stoom van het voedsel. Probeer bijvoorbeeld eens een watje, gedrenkt in water en opgewarmd in de magnetron, onopvallend achter een bord eten of een warme drank te plaatsen: het zal de kijker voor de gek houden en laten denken dat er stoom uit het eten zelf komt.
Of je nu een professionele fotograaf bent, een foodblogger of iemand die gewoon familierecepten wil vastleggen voor een plakboek, foodfotografie is een sales job. Als je je recepten niet aan je kijkers kunt verkopen, kun je de foto net zo goed helemaal vergeten en in plaats daarvan woorden gebruiken. Een geweldige foodfoto moet er heerlijk uitzien voor iedereen die hem ziet, zelfs voor iemand die net een viergangenmenu naar binnen heeft gewerkt. Als je ook die persoon nog kunt verleiden, doe je je werk goed.
© Fotografie.nl - met dank aan David Peterson
