Vijf mariniers planten na de verovering van het Japanse eiland Iwo Jima aan het eind van de Tweede Wereldoorlog met vereende krachten een Amerikaanse vlag op de berg Suribachi. Een prachtig icoon, dramatisch, symbolisch. Een foto die doorgaat als de beste uit de oorlog én de meest gereproduceerde in de geschiedenis van de fotografie. Maar wel een foto die in scène is gezet.
Anderhalf uur daarvoor, 10:37 om precies te zijn, vond het tafereel ook al plaats, zij het met een andere vlag, met andere soldaten en met een andere fotograaf, te weten legerfotograaf Bob Campbell. Het verhaal gaat dat aanwezige marinecommandanten de eerste vlag te klein vonden en besloten om een tweede, grotere iets verderop te plaatsen. Inmiddels was de jonge Associated Press-fotograaf Joe Rosenthal met zijn grote Speed Graphic-camera gearriveerd.
Die vierhonderste seconde van zijn leven leverde hem de Pulitzer Prize op
Rosenthal wilde aanvankelijk de eerste groep soldaten tussen de twee vlaggen plaatsen, maar kon ze niet vinden. Toen enkele momenten later John ‘Doc’ Bradley (1923-1994), Michael Strank (1919-1945), Harlon Block (1924-1945), Ira Hayes (1923–1955), Franklin Sousley (1925-1945) en Rene Gagnon (1925–1979) in de weer gingen met een bijna vijftig kilo zware mast drukte Rosenthal af – die vierhonderste seconde van zijn leven leverde hem de Pulitzer Prize op.
Het gezaghebbende tijdschrift US Camera Magazine omschreef het als volgt: ‘In dat moment legde de camera van Rosenthal de ziel van een natie vast.’ Rosenthal zelf sloot een dosis geluk niet uit: ‘Het was als het fotograferen van een sportwedstrijd. Je weet nooit wat je op film hebt.’
De foto staat overigens in een hernieuwde belangstelling nu niemand minder dan Clint Eastwood onlangs Flags of Our Fathers heeft uitgebracht, een oorlogsfilm die – inderdaad – het verhaal achter Rosenthals plaat vertelt.
Datum: 23 februari 1945, Joe Rosenthal (1911-2006)
