Foto's zijn over het algemeen redelijk realistisch, behalve wanneer ze dat niet zijn... Heb je ooit een foto bekeken en je afgevraagd waarom deze er niet natuurgetrouw uitziet? En nog belangrijker, heb je je afgevraagd hoe de fotograaf sowieso zoiets heeft kunnen maken?
Het zal je misschien verbazen om te horen dat je foto's kunt maken met een dromerige, bijna surrealistische kwaliteit met slechts een gewone camera zonder nabewerking. Blijf lezen om erachter te komen hoe dat moet.
Wat heb je nodig?
Een van de manieren om dromerige foto's te maken is door gebruik te maken van een lange sluitertijd. Lange sluitertijd foto's kunnen overdag en 's nachts gemaakt worden, het verschil zit 'm in de apparatuur. 's Nachts is er alleen een statief en een camera met een handmatige modus nodig. Overdag heb je eveneens een statief en een camera met handmatige modus nodig, maar ook nog een filter dat een neutrale densiteit heeft, ofwel een ND-filter.
Een filter met neutrale densiteit lijkt op een zonnebril voor de lens. Het blokkeert een deel van het licht voordat het de sensor van de camera bereikt, wat betekent dat deze een langere sluitertijd nodig heeft om tot een nauwkeurige belichting te komen. Gedurende de dag kan het de foto die dromerige, surrealistische sfeer geven.
Maar de omstandigheden moeten ook goed zijn om een dromerige uitstraling aan een foto toe te voegen. Een lange belichting overdag ziet er uit als een normale belichting als er niets in de opname is wat beweegt. Uiteindelijk is het de beweging die de dromerige kwaliteit creëert.
Als je het niet zeker weet, kun je een testopname maken en vervolgens aanpassingen maken op basis van de resultaten...
Of het nu de beweging van water is, de beweging van de wolken in de lucht, of zelfs de beweging van door de wind geblazen elementen zoals hoog gras of de takken van bomen. Als er niets beweegt in de opname, dan zal die langere belichting een foto opleveren zoals een kortere belichting dat zou doen.
Hoe doe je het nu
Kies dus eerst een perspectief met wat leven: een winderige dag met een paar wolken aan de hemel is al een perfecte keuze, of je kunt misschien naar een plek gaan waar veel stromend water is, zoals een waterval, een kreek of een rivier. De kust werkt hier ook goed voor. Oceaangolven die met langere sluitertijden zijn opgenomen, worden weergegeven als een soort mist en zien er bijna buitenaards uit.
Om die dromerige kwaliteit in foto's vast te leggen, moet eerst de camera op een statief gemonteerd zijn. Kies een redelijk donker ND-filter. De keuze voor een bepaald ND-filter wordt gebaseerd op het aantal stoppen licht die het tegenhoudt. Een 10-stops ND-filter geeft je de mogelijkheid om zeer lange belichtingsfoto's te maken, zelfs in relatief heldere omstandigheden.
Maar afhankelijk van wat je fotografeert, hoef je misschien niet zo donker te gaan. Je kunt bijvoorbeeld een mistige, dromerige kwaliteit vastleggen in een waterval met snelheden van 1/15, maar voor een oceaan die helemaal mistig wordt, heb je misschien snelheden nodig van meer dan enkele minuten.
Je kunt ook een aantal ND-filters op elkaar plaatsen om bijzonder donkere omstandigheden te creëren, waardoor je nog langere sluitertijden kunt toepassen. Over het algemeen geldt dat hoe langer de sluitertijd is, hoe waziger die bewegende elementen zullen worden.
Als er nog wat omgevingslicht aan de hemel is, kun je echt coole foto's met lange belichtingstijd maken lang nadat de zon ondergaat...
Omdat wolken veel langzamer bewegen dan water, heb je een langere sluitertijd nodig om onscherpte in de lucht vast te leggen. En dat betekent over het algemeen meer gestapelde ND-filters of een donkerder filter.
Het zal wat oefening vereisen, maar naarmate je meer en meer ervaring krijgt met het maken van dit soort afbeeldingen, krijg je een idee welke filters nodig zijn in bepaalde situaties en bepaalde lichtomstandigheden. Als je het niet zeker weet, kun je een testopname maken en vervolgens aanpassingen maken op basis van de resultaten. Natuurlijk is tijd dan de enige beperking die je hebt, vooral met minutenlange belichtingen wil je niet echt te vaak gissen en de batterijduur van je camera en je kostbare tijd verspillen.
De meeste camera's meten geen opnames met belichtingen langer dan 30 seconden. Daarna moeten ze overschakelen naar de bulb-modus, de modus waarmee je je sluiter handmatig open kunt houden totdat je klaar bent om hem weer handmatig te sluiten. In de bulb-modus moet je de belichting zelf timen, wat betekent dat je precies weet hoe lang de sluiter open moet zijn.
Gelukkig is er een vrij eenvoudige manier om dit uit te zoeken: maak testopnames met het ND-filter. Stel de ISO helemaal in op 6400. Denk eraan dat het een testopname is, dus de kwaliteit doet er niet toe. Meet de opname en maak vervolgens een foto om te zien of de belichting correct is. Controleer het histogram als je het niet zeker weet, het zou ruwweg naar het midden moeten zijn gebogen in plaats van te ver naar de ene of de andere kant. Als het histogram scheef naar links is, is het onderbelicht, als het naar rechts scheef is, is het overbelicht. Hoewel er een uitzondering kan zijn als het een bijzonder donker of helder onderwerp is, zoals de monding van een grot, respectievelijk een besneeuwd landschap.
Seconden bij ISO 6400 komen ruwweg overeen met minuten bij ISO 100...
Zodra de belichting goed is op ISO 6400, noteer je hoeveel seconden je voor de belichting hebt gebruikt. Seconden bij ISO 6400 komen ruwweg overeen met minuten bij ISO 100. Zet de ISO terug naar 100 en verander de sluitertijd overeenkomstig. Als de ISO 6400-opname bijvoorbeeld is gemaakt met een f-stop van f / 16 en een sluitertijd van 3 seconden, wil je dat de ISO 100-opname dezelfde f-stop gebruikt, maar met een belichtingstijd van 3 minuten.
Nadat je het ISO 100-beeld hebt geschoten, let je op hoeveel beweging je in de lucht en/of het water hebt kunnen vastleggen. Als de wolken er niet dromerig genoeg uitzien, moet je een langere belichtingstijd gebruiken. Als ze te dromerig zijn voor je smaak, neem je een kortere belichting. Nogmaals, experimenteren is de sleutel tot succes.
Wat als je geen filter met neutrale dichtheid hebt of als je er op dit moment gewoon geeneen wilt kopen? Je kunt nog steeds dromerige foto's maken op donkere momenten van de dag, bijvoorbeeld bij zonsondergang of tijdens het blauwe uur, wat net na zonsondergang plaatsvindt. De look die je krijgt zal anders zijn, afhankelijk van het tijdstip van de dag, en houd er rekening mee dat je beperkte tijd hebt tijdens het blauwe uur voordat die klassieke blauwe kleur verdwijnt en wordt vervangen door totale duisternis.
Als er nog wat omgevingslicht aan de hemel is, kun je echt coole foto's met lange belichtingstijd maken lang nadat de zon ondergaat, maar houd er rekening mee dat als er sterren aan de hemel zijn, je sterrenpaden krijgt te zien in een langere belichtingstijd dan 30 seconden. Dus als dat niet is waar je naar op zoek bent, zorg er dan voor dat je je camera uit de buurt van de lucht houdt en in plaats daarvan richt op bewegende elementen in het landschap.
Dromerig zonder lange belichtingen
Je kunt ook trucs gebruiken om een dromerige kwaliteit in je foto's vast te leggen: een heel leuke en goedkope truc is om een eenvoudige boterhamzak met een gat erin losjes om je lens te wikkelen. Het idee is om de plastic zak te laten dienen als een soort frame waar je doorheen fotografeert, wat een bijna omgekeerde vignet-look creëert met zachtheid op de hoeken en een scherp onderwerp in het midden.
Natuurlijk kun je met de hoeveelheid plastic die de lens bedekt variëren en zelfs de lens volledig bedekken als je wilt dat het beeld er volledig wazig en onscherp uitziet. Of maak gebruik van een pantykousje met een dikte van 7 tot 10 denier voor zachte effecten.
Elk oppervlak dat onvolkomenheden of onregelmatigheden heeft en transparant is zal de opname op dromerige en interessante manieren veranderen
Je zou ook de Vaseline-truc kunnen gebruiken, wat precies is zoals het klinkt: smeer een beetje vaseline op een UV-filter en krijg op die manier enkele dromerige effecten. Deze methode is eigenlijk niet echt aan te bevelen, omdat vaseline buitengewoon moeilijk te verwijderen is en je wil niet dat er iets in de lens zelf terechtkomt. Mocht je hiervoor kiezen, gebruik dan een UV-filter waar je niet echt om geeft en wees zeer voorzichtig wanneer je het verwijdert.
Je kunt natuurlijk ook door andere doorschijnende oppervlakken heen fotograferen om verschillende dromerige effecten in je afbeeldingen te krijgen. Bijvoorbeeld gehard glas in een badkamer of een doorzichtig gordijn. Elk oppervlak dat onvolkomenheden of onregelmatigheden heeft en transparant is zal de opname op dromerige en interessante manieren veranderen.
Conclusie
Of je er nu voor kiest om lange belichtingen te maken of door oppervlakken heen te schieten om die dromerige look te creëren, je zult eindigen met een aantal foto's die je nooit eerder hebt gemaakt. Sommige van de afbeeldingen zullen enorm goed gelukt zijn, andere niet, dus verwacht geen perfectie in elk frame. De weinige foto's die er echt geweldig uitzien zorgen ervoor dat al die andere weggegooide opnames absoluut de moeite waard zijn.
© In samenwerking met / dank aan David Peterson - Fotografie.nl
