Wie streeft naar loepzuivere foto's, wil de camera het liefst bevriezen op het moment dat de sluiter openstaat. Omdat de kleinste beweging van je hand soms al voldoende is om een foto onscherp te maken, zou een statief bij geen enkele fotosessie mogen ontbreken. Lees hier meer over soorten fotostatieven en fotosteunen en hoe je ze het beste gebruikt.
Fotograferen op mooie, zonnige dagen vergt weinig inspanning: met een snelle sluitertijd is de camera gewoon in je hand te houden en zul je hoogstwaarschijnlijk toch scherpe foto's krijgen. Maar zelfs onder dit soort ideale omstandigheden is het verstandig om eens na te denken over een statief, en wel om een onvermoede reden. Terwijl je het statief opzet en klaarmaakt om je camera er op te monteren, dwing je jezelf namelijk om wat meer tijd te nemen voor de foto of foto's die je graag wilt maken. Immers, je concentreert je langer op het onderwerp en dus is de kans groot dat je oog krijgt voor een betere compositie met als resultaat een superfoto.
Verschillende soorten statieven
Tripod
De tripod, het driepotige statief waarop je de camera monteert, is verreweg de populairste variant. De reden daarvoor is simpel: de camera is gemonteerd en er vindt geen beweging plaats. Bovendien kun je de camera loslaten terwijl deze toch stevig op zijn plek en in positie blijft staan. Je hebt dus letterlijk en figuurlijk je handen vrij voor andere zaken.
Monopod
De monopod – het woord mono verraadt het al – is een eenpotig statief. Bevestig de monopod aan je camera, zet de constructie op de grond en voorkom met je handen dat statief en camera vallen.
Behalve dat de monopod ervoor zorgt dat de camera niet op en neer beweegt, kunnen je handen 'rusten' zodat het trillen van de camera zo goed als uitgesloten is. Zoek voor een beetje extra steun en stabiliteit een plekje bij een paal of een muur waar jij (of je camera met statief) tegen aan kunt leunen.
Kettingpod
Ook wel chainpod genoemd, een ingenieus ontwerp dat bestaat uit een ketting (of string) met een lus aan het eind dat groot genoeg is om je voet doorheen te doen. Het andere eind is verbonden aan je camera. Om de kettingpod te gebruiken, plaats je voet door de lus en breng je de camera dusdanig omhoog dat de ketting strak staat terwijl je de foto neemt. De spanning op de ketting voorkomt – net als bij het gebruik van een monopod – bewegen en trillen van de camera.
Het grote voordeel van een chainpod is dat je hem kunt oprollen en hij weinig plaats in beslag neemt, en dus eenvoudig is mee te nemen. Er zijn geen kant en klare chainpods te koop in de winkel, hier zul je moeten vertrouwen op je eigen creativiteit en handigheid.
Dolly
Een dolly is een tripod met wieltjes en remmen. Dankzij een dergelijk toestel kun je jezelf met camera en al verplaatsen zonder de camera op te tillen. Nadeel is dat de dolly zich lastig buiten laat gebruiken omdat een effen terrein onontbeerlijk is.
Trouwens, je kunt onderstellen met wieltjes en remmen kopen om op je gewone tripod te bevestigen en je van je tripod vrij makkelijk een dolly maakt.
Raambevestiging
Een PRO-mount suction cup zorgt ervoor dat je je camera aan je autoraam kunt bevestigen zodat je foto's kunt maken terwijl je gewoon in je auto kunt blijven zitten. Bijvoorbeeld wanneer je op je safari bent...
Steen of rots
Steen of rots? Jazeker. Je kunt ieder stevig oppervlak (op de juiste hoogte natuurlijk) gebruiken om je camera op te plaatsen zodat er geen sprake is van bewegingen en trillingen. Handig voor als je wel een scherpe foto wil maken, maar toevallig je statief niet bij je hebt. Zelfs een grote zak met bonen die door zijn gewicht recht overeind blijft staan, is te gebruiken als alternatief statief, wanneer je camera niet uit zichzelf recht overeind kan blijven staan.
Welk statief aanschaffen?
Als je nog in de beginnersfase van je fotografiehobby bent, dan valt een standaardstatief (met drie poten dus) te overwegen. En dan het liefst met zogenaamde telescooppoten die op volle lengte de juiste hoogte voor jou bepalen.
Wees er zeker van dat je een stevig model kiest - denk aan een aluminium statief. Verder verdient het zwaarste model je voorkeur, want hoe zwaarder, hoe stabieler. Natuurlijk zijn er ook lichtgewicht modellen te koop. Hoewel ze natuurlijk niet de stevigheid en stabiliteit van de grotere en vaste modellen hebben, zijn ze daarentegen handiger en makkelijker mee te nemen.
Gebruik van statief
De meeste fotosessies kennen hetzelfde draaiboek: statief opzetten, de camera erop en fotograferen maar. Om je verder op weg te helpen bestaan er nog een paar subtiele handigheidjes die het gebruik van een statief vergemakkelijken.
1. Hoe langer de poten van een statief, des te minder stabiel zal deze worden - het zwaartepunt verplaatst zich immers naar boven. Verleng de poten van je statief slechts zodanig dat je de camera in de juiste positie en op de juiste hoogte hebt, en niet verder. Ofwel, lager is beter.
2. Soms veroorzaakt het indrukken van de sluiterknop beweging in de camera. Om de kans daarop te minimaliseren, plaats je je andere hand aan de bovenkant van de camera, direct boven de voet van het statief en oefen je een voorzichtige druk uit. Daarmee breng je balans aan en sluit je het bewegen van de camera uit.
3. Als je van plan bent een statief aan te schaffen, kies er dan een statief met een ingebouwde waterpas, een optie die je verzekert dat je landschapsfoto’s – mocht je dat willen - een volledig rechte horizon laten zien. Dat scheelt weer een rotatiehandeling achteraf in de beeldbewerking.
4. Er zijn op de markt speciale lenzen verkrijgbaar die het trillen en bewegen van de camera compenseren. In bloemrijk Engels – de taal van de fotografie tenslotte – worden ze ook wel aangeduid als image stabilizers- of vibration reduction-lenzen. Helaas zijn deze over het algemeen duur in aanschaf.
5. Koop een statief dat snel los te koppelen is van je camera. Het voordeel hiervan is dat je snel actie kunt ondernemen en je de camera ter hand kunt nemen als een fotogenieke omstandigheid daar opeens om vraagt.
© In samenwerking met / dank aan David Peterson - Fotografie.nl
