Scott Kelby's zevenpuntensysteem, Les 5: Panorama

In Scott Kelby's zevenpuntensysteem voor Lightroom heeft Scott het bewerkingsproces teruggebracht tot de zeven belangrijkste bewerkingen die je nodig hebt om je foto's op professionele wijze te verfraaien. Bovendien heeft hij de juiste volgorde hiervan bepaald, en wanneer en hoe deze zeven technieken toegepast moeten worden. Lees hier nu een preview van Les 5, Panorama.

In deze les gaat Scott aan het werk met onderstaande foto, een panorama dat uit acht verschillende foto’s bestaat. Tijdens een bezoek aan Yosemite National Park in Californië, waar hij gastinstructeur voor Lightroom was, ging Scott 's ochtends vroeg op pad om de berg El Capitan te fotograferen.

Voor en na. Camera: Nikon D2Xs Diafragma: ƒ/5.6 Sluitertijd: 1/125 sec ISO: 100 Brandpuntsafstand: 70 mm

Oorspronkelijk wilde hij een groothoeklens gebruiken, maar om de berg groot en indrukwekkend te houden, koos hij ervoor om acht overlappende foto’s te maken. Deze foto's werden later in Lightroom gecombineerd tot één panoramafoto.

Stap 1

In de module Bibliotheek van Lightroom Classic zijn de acht oorspronkelijke foto’s in verticaal formaat geïmporteerd, ideaal voor panorama's om randvervorming te minimaliseren.

Om in Lightroom een panorama succesvol samen te stellen, moeten de foto’s elkaar ongeveer 30% overlappen.
Tijdens het fotograferen kan de camera in de hand gehouden worden zonder aanpassingen in de instellingen, hoewel het soms beter is om handmatig scherp te stellen.
Het wordt aangeraden om, nadat de eerste foto is scherpgesteld, de autofocus uit te zetten.
Het gebruik van een statief kan handig zijn, maar de keuze voor gemak of complexiteit hangt af van de gebruiker.

Om de foto's te selecteren, klik je op de eerste foto en vervolgens, terwijl je de Shift-toets ingedrukt houdt, op de laatste foto.

Stap 2

Nadat je de foto’s hebt geselecteerd, klik je met de rechtermuisknop op een willekeurig exemplaar en kies je in het snelmenu dat dan verschijnt eerst de optie Foto samenvoegen en vervolgens Panorama (Panorama samenvoegen in Lightroom in de cloud), zie afbeelding.

Stap 3

Wanneer het dialoogvenster "Voorvertoning panorama samenvoegen" in Lightroom wordt geopend, wordt standaard de bolvormige projectie-optie weergegeven, die meestal het beste resultaat geeft. Slechts af en toe (1 op de 50 keer) is een andere projectie zoals Cilindrisch of Perspectief nodig.

Er kunnen witte randen verschijnen in de panoramafoto, en hoewel de "Automatisch uitsnijden" optie dit kan verwijderen, maakt het de foto kleiner, wat niet gewenst is als men het volledige panoramabeeld wil behouden.

Stap 4

In plaats van witte randen uit de panoramafoto te snijden, wordt de optie "Randen vullen" gebruikt. Deze maakt gebruik van de Photoshop-techniek "Vullen met behoud van inhoud" om witte delen intelligent op te vullen. Hoewel de resultaten overwegend positief zijn, zijn ze niet altijd perfect. Als "Randen vullen" niet goed werkt, kan de "Grens verdraaien" schuifregelaar als alternatief worden gebruikt.

Standaardinstellingen zoals "Automatische instellingen" en "Stapel maken" worden meestal aangevinkt, de laatste om de bronfoto’s netjes onder één miniatuur te stapelen. Tot slot wordt de bewerking afgerond door op "Samenvoegen" te klikken.

Stap 5

Je ziet nu de miniaturenstapel met de acht foto’s voor het panorama plus het panorama zelf, allemaal onder één miniatuur. Het cijfer 9 in de linkerbovenhoek laat je weten dat je met een stapel te maken hebt en hoeveel foto’s die stapel omvat. Klik je op die 9, dan wordt de stapel uitgevouwen en krijg je alle foto’s te zien.

Goed, het panorama is gemaakt, dan kan nu het zevenpuntensysteem erop toegepast worden.

Stap 6

Begin zoals gebruikelijk met punt 1 van het systeem: ga in de module Ontwikkelen naar het deelvenster Standaard (het deelvenster Bewerken in Lightroom in de cloud) en kies Adobe Landschap in de vervolgkeuzelijst Profiel. Die keuze is snel gemaakt, vooral bij een landschapsfoto. Het resultaat is in dit geval heel behoorlijk: de foto krijgt meer contrast en wordt kleurrijker.

Stap 7

Bij het beoordelen van de foto valt de blauwe kleur op de berg op, veroorzaakt door de Automatische witbalans van de camera. Om dit op te lossen wordt punt 2 van het zevenpuntensysteem gebruikt. Door het gereedschap 'Witbalans selecteren' in Lightroom te gebruiken en op een neutraal gekleurd punt (hier, een besneeuwde rots in de schaduw) te klikken, wordt de kleurbalans verbeterd. Na deze correctie ziet de berg er bij zonsopgang realistischer uit zonder de blauwe tint.

Stap 8

Nu gaat het (punt 3) om de algehele belichting van de foto. Na een automatische correctie bij het samenstellen van het panorama, worden de wit- en zwartpunten handmatig aangepast in Lightroom's 'Licht' deelvenster. De waarden worden bijgesteld naar +39 voor wit en -39 voor zwart, maar deze waarden kunnen variëren per foto.

Vervolgens wordt de algehele belichting van de foto geëvalueerd. Om de lucht er beter uit te laten zien, wordt de belichtingsschuifregelaar naar links verplaatst tot -1,25, wat de foto iets donkerder maakt. Hoewel de veranderingen subtiel zijn, verbeteren ze het algemene uiterlijk van de foto.

Stap 9

Vanwege tegenlicht op de berg worden de schaduwgebieden aangepast (punt 4). Om details in de lucht te benadrukken, worden de Hooglichten verminderd tot -100. Vervolgens worden de schaduwen verhoogd tot +88 voor een beter uitzicht op de berg. Door het verhelderen van de schaduwen kan het beeld wat flets worden, dus om dit te compenseren is het contrast verhoogd tot +18.

Stap 10

De rechterzijde van de berg is te donker. Het is tijd om te schilderen met licht (punt 5). In plaats van het Aanpassingspenseel te gebruiken, wordt het filter Gegradueerd gebruikt om dat deel van de berg lichter te maken. Met het filter Gegradueerd wordt de belichting verhoogd met ongeveer 0,75 stop, beginnend vanaf de zon in de rechterbovenhoek en schuin over de berg gesleept.

Hoewel dit het hele beeld lichter maakt, zal de volgende stap deze aanpassing beperken tot alleen de berg, om de lucht ongewijzigd te laten.

Stap 11

Nu moet het effect uit de lucht en andere niet-gewenste gebieden verwijderd worden met de functie Bereikmasker. Door het aanpassen van de schuifregelaar onder deze functie worden gebieden met hooglichten gemaskeerd zodat alleen de berg beïnvloed wordt door het eerder aangebrachte verloop. Met de optie Luminantie in het menu Bereikmasker en door het schuifje van de Bereikbalk naar links te slepen, worden de gebieden met hooglichten, zoals de lucht, uitgesloten.

Stap 12

Hoe ver je moet slepen? Misschien heb je wat aan een voorvertoning van het masker dat Lightroom achter de schermen maakt; daarmee zie je wat wordt beïnvloed. Houd gewoon de toets Option (pc: Alt) ingedrukt terwijl je sleept om het masker in beeld te brengen. De zwarte delen van de foto worden met rust gelaten; de witte delen zijn de schaduwpartijen die nog veranderen.

De rechter schuifknop is in dit geval naar links gesleept totdat de lucht bijna zwart werd, want dan weet je zeker dat alle aanpassingen die je met de gewone schuifregelaars van het Gegradueerd filter maakt alleen van invloed zijn op de delen die je hier in het wit ziet (de berg) en niet op de zwarte gebieden (de lucht).

Tip: Er is ook nog een andere optie Bereikmasker met de naam Kleur, waarbij je het gebied niet op helderheid selecteert, maar op een kleur door met een pipet te klikken op de kleur van een onderdeel dat je wilt behouden.

Stap 13

Na het toepassen van een verloop en het gebruik van het Bereikmasker is alleen de berg beïnvloedbaar door de schuifregelaars, waardoor aanpassingen specifiek voor de berg kunnen worden gedaan zonder de rest van de foto te beïnvloeden. De aanpassingen omvatten het lichter maken van de berg met de schuifregelaar Belichting, het eventueel lichter maken van de Schaduwen, het verhogen van het Contrast en het donkerder maken van de Zwarte tinten voor meer contrast.

Hooglichten en Witte tinten worden ook verhoogd. Voor meer details worden de Textuur- en Helderheid-waarden verhoogd. Ten slotte wordt de bewerking afgerond door op de knop 'Gereed' te klikken in Lightroom Classic.

Stap 14

Deze foto heeft geen zichtbare lensproblemen, dus punt 6 van het systeem wordt overgeslagen, en er wordt meteen doorgegaan met de afwerking (punt 7). De randen worden een beetje donkerder gemaakt en vervolgens moet het geheel verscherpt worden.

Ga naar het deelvenster Effecten en sleep onder Vignetten na uitsnijden de schuifregelaar Hoeveel (de schuifregelaar Vignet in Lightroom in de cloud) naar links tot –11 (het magische getal dat de buitenranden van de foto een beetje donkerder maakt, zonder dat het lijkt alsof je een vignet hebt toegevoegd).

Het effect is vrij subtiel, maar je ziet wat een mooie finishing touch dit is als je de zichtbaarheid van deze bewerking een paar keer uit en weer aan zet.

Stap 15

Voor de afronding van het panorama wordt de foto verscherpt: het deelvenster Details wordt geopend en de schuifregelaar voor verscherping (Hoeveel/Verscherpen) wordt op 80 gezet. Vanwege de vele details in landschappen en andere soortgelijke onderwerpen, is een hoge mate van verscherping vaak geschikt.

Met panoramafoto’s kun je ook de straal van de verscherping verhogen, in dit voorbeeld is die op 1,2 gezet. De hoeveelheid Details blijft standaard op 25. Het wordt aanbevolen om de verscherping te controleren op een 100% vergroting, maar bij kleinere afdrukformaten hoeft dat niet.

Stap 16

Wil je de foto toch een koelere tint geven, dan keer je terug naar het deelvenster Standaard (het deelvenster Kleur in Lightroom in de cloud) en kies je in de vervolgkeuzelijst WB (witbalans) de voorinstelling Als opname om de foto terug te zetten naar de witbalansinstelling die bij de camera was ingesteld.

Als het resultaat je niet bevalt, gebruik je de sneltoets Command-Z (pc: Ctrl-Z) om de wijziging van de witbalans ongedaan te maken.

Stap 17

De witbalansinstelling Bewolkt is lang zo blauw niet en biedt wat magenta in de lucht aan de linkerkant. Dit geeft een wat kleurrijker uiterlijk.

Stap 18

Hier zie je de foto met de witbalans Schaduw (die je ook bij de camera al had kunnen instellen....). Ook hier zie je minder blauw en krijg je waarschijnlijk een vrij nauwkeurige weergave van wat de kleur had moeten zijn, al blijft dit een creatieve beslissing die je als fotograaf zelf moet maken; jij bepaalt dus wat de juiste witbalans is.