Ed van der Elsken (Amsterdam, 1925) is een van de markantste fotografen die Nederland rijk is geweest. Zijn camera was geen muur waarachter hij zich verschool, maar een venster waardoor deze getalenteerde "enfant terrible" contact zocht met exoten en excentriekelingen.
De fotografiecarrière van Van der Elsken neemt in 1956 serieus in aanvang met het verschijnen van Een liefdesgeschiedenis in Saint Germain des Prés, een fraai vormgegeven fotoboek dat de weerslag is van zijn indrukken van Parijs (waar hij van 1950 tot en met 1954 met zijn toenmalige vrouw Ata Kando en haar drie kinderen verbleef).
In het boek, dat internationale aandacht krijgt en het startschot is voor een indrukwekkende reeks van ruim twintig boeken, richt Van der Elsken zijn nieuwsgierige blik op de jonge bohémiens van de Franse hoofdstad, waaronder de later beroemd geworden Australische kunstenares Vali Myers (1930-2003).
1954. Van der Elsken keert terug naar zijn geliefde Amsterdam, naar de stad die een onuitputtelijke inspiratiebron is voor deze volle ziel. Geboeid als Van der Elsken is door andere culturen en omstandigheden maakt hij van hieruit vele werkreizen (o.a. Bagara, Centraal-Afrika, 1957) en onderneemt hij in de jaren 1959 en 1960 samen met zijn tweede vrouw Gerda van der Veen een wereldreis.
In het jaar dat hij als cineast de Staatsprijs voor de Filmkunst ontvangt, 1971, breekt zijn derde fotografieperiode aan wanneer hij zich in gezelschap van Anneke Hilhorst vestigt op het platteland van Edam. De reislust is gebleven en hij vertrekt in opdracht van het maandblad Avenue ondermeer naar Japan (zie De Ontdekking van Japan, 1988). Een van zijn hoogtepunten als fotograaf beleeft Van der Elsken in 1977 met de release van Eye Love You, waarin hij op even verbluffende als originele wijze een kleurrijk beeld schets van het leven (en lijden) op deze aarde.
Waar is hij nu?
In 1988 hoort Van der Elsken dat hij prostaatkanker heeft. Twee jaar later, op 28 december 1990, bezwijkt hij op 65-jarige leeftijd in Edam aan de gevolgen daarvan. Het is een dag waarop niet alleen een einde komt aan een mensenleven, maar ook een dag waarop Nederland afscheid neemt van een van de grootste fotografen die zij gekend heeft.
Met dank aan www.edvanderelsken.nl en het Nederlands Fotomuseum.
