foto: © Tom van der Leij
Fotograaf en traveleditor Tom van der Leij reist van Peru naar Mexico. Onderweg beschrijft hij de zaken die hem opvallen. Eind december stak hij in mum van tijd de immens drukke grensovergang tussen Costa Rica en Nicaragua over. Dat ging zo gladjes dankzij Nederlandse hulp en de ritselpraktijken van een regelneef!
Je kent ze wel, van die mannetjes die bij uitgangen van airports staan, naast drukke winkels, bij overgangen van grenzen. Ze spreken je ongevraagd aan om geld te wisselen, bieden taxiservice aan, weten de beste hotels te vinden of vragen je je tas te mogen dragen.
Die van het wisselen zijn de ergsten, je weet dat ze je belazeren, een slechte koers geven, verouderd geld of te weinig coupures geven. Ze dringen zich aan je op, staan soms met zijn tienen aan je te trekken. En dan zijn er ook de ritsel- en regelneven, gofors of bussyboddies genaamd. Ze hebben de juiste contacten en weten via handigheidjes alles voor elkaar te krijgen.
Het liefst wil ik alles zelf regelen en de mannetjes vermijden, totdat ze een keer in je voordeel werken. Dan blijken ze uitermate handig. Hoe fijn was het niet afgelopen kerst op de grens tussen Costa Rica en Nicaragua zo’n mannetje te kennen?
Nadat mijn poging San Jose, de hoofdstad van Costa Rica, te verlaten, na urenlang met twee Amerikaanse biologen in een rij voor de bus te hebben gestaan, jammerlijk mislukte heb ik uiteindelijk een veel te dure privébus naar de oostelijke grensovergang Los Chiles genomen.
Ook mijn vervolg ziet er minder rooskleurig uit. Normaal gesproken is dit een heel rustige grensovergang en kun je zo doorlopen, maar nu tijdens kerst in een katholiek Midden Amerikaans land staat er een enorme rij. Iedereen wil zijn familie opzoeken en is onderweg. Chaos is het gevolg.
Maar dan is er de grote vriendelijke reus. De lange Nederlander Polle van Poppel (echte naam ja) staat mij op te wachten. De grensformulieren heeft hij klaarliggen. En hij heeft zijn eigen persoonlijke regelmannetje, een zelfverzekerde dertiger met opgeschoren nek, zonnebril achterstevoren op zijn hoofd en vlotte babbel.
Ik hou mezelf voor dat in deze landen corruptie het systeem is en dus gewoon zo werkt
Door in zijn kielzog te blijven omzeilen wij de urenlange rij alsof het de normaalste zaak van de wereld is om uit te komen bij de douanevriend van het mannetje. Hup stempel in het paspoort en letterlijk binnen twee minuten staan we weer buiten. Een aantal scheve gezichten en opmerkingen vanuit de rij, maar op dat moment spreek ik geen Spaans en blijk ik een onvervalste opportunist.
Als een ander zo had voorgedrongen dan had ik hem hoogstpersoonlijk tegengehouden. Ik hou mezelf voor dat in deze landen corruptie het systeem is en dus gewoon zo werkt. Hier is omkoperij en vriendjespolitiek de normaalste zaak, toch? In principe werk ik niet mee aan corruptie. Tenzij het in mijn voordeel werkt zoals bij deze grensovergang, dan blijk ik er plots een dubbele moraal op na te houden.
Maar die voorkeursbehandeling zorgt er wel voor dat ik mijn aansluitende (en laatste) boot naar het oh zo relaxte rivierdorpje El Castille net op tijd kan halen. Aangezien ik een hotel heb geboekt en de kerst het liefst daarin wil doorbrengen is dat wel zo fijn.
Nicaragua heeft de afgelopen decennia een transitie doorgemaakt en is vanuit toeristisch oogpunt een absolute aanrader
Van Poppel organiseert met zijn Aguatrails onder andere reizen van Costa Rica naar Nicaragua met busjes naar de grens en vervolgens in elegante boten Nicaragua in. (Hij had de hele trip aangeboden maar ik was zo eigenwijs het eerste deel zelf te willen regelen). Van (eendaagse) trips naar de El Castille tot meerdaagse naar de Solentiname archipel, vulkaneneiland Ometepe en het koloniale Granada.
Polle is eigenlijk the misssing link tussen deze twee prachtige regio’s van Costa Rica en Nicaragua. Nicaragua heeft de afgelopen decennia een transitie doorgemaakt en is vanuit toeristisch oogpunt een absolute aanrader. Het is veilig, goedkoop en de inwoners zijn uiterst vriendelijk. Daarbij komt dat het land enorm divers is met prachtige koloniale steden als Grenada en Leon, een hele rits vulkanen, lange stranden bij de Pacifische Oceaan, de Caribische Zee, meren, bergen en dus ook tropisch regenwoud.
In Pollo’s boot en met zijn regelneef die nu de kapiteinspet draagt varen we Nicaragua tegemoet. Mijn ervaring is dat dieren spotten in een tropisch woud vaak meer geluk dan wijsheid is. Maar in dit stuk niemandsland verschijnt het ene na het andere dier voor de lens. Slangenhalsvogels, zonnende schildpadden, visarenden, diverse ijsvogels, brulapen, kaaimannen en zelfs een hagedis die doordat hij over het water kan rennen, de naam Jezus Christus draagt.
Omdat dit een privétour is kan ons regelmannetje/kapitein de boot aanmeren waar we willen en de dieren rustig van alle kanten fotograferen. Het aardige is dat aan de Nicaruaanse grens, in het aardige stadje San Carlos, ons regelmannetje ook iedereen kent en de rij voor de douane in een minuut gepasseerd wordt.
Mijn ervaring is dat dieren spotten in een tropisch woud vaak meer geluk dan wijsheid is
Dus kan ik me weer richten op waarvoor ik gekomen ben, foto’s maken. Het dorpje El Castille is eigenlijk de perfecte plek om een introductie tot Nicaragua te krijgen. Deze regio in het zuidoosten van Nicaragua is nog relatief onontdekt.
Na een heerlijke kerstnacht in El Castille, ontbijt ik op het balkon van hotel Victoria. De plek geeft uitzicht op een straatje waarachter het eeuwenoude Spaanse fort uit koloniale tijden opdoemt. In El Castille zul je, buiten een sporadische motorboot, geen gemotoriseerd geluid horen; er rijden geen auto’s of brommers in de jungle. Het zorgt voor een prettige rust die alleen wordt ‘verstoord’ door kinderstemmen, een kabbelende rivier, fluitende vogels en insekten.
Voor mijn neus voeren verschillende vogels een showtje op. Het fruit dat de hoteleigenaresse heeft opgehangen blijkt bij ze in de smaak te vallen. Van een piepkleine met een knalrode kop tot een brutale geelzwarte met kromme snavel, ze happen op amper een meter afstand een stukje fruit van het plankje.
Als ik een uur later aan mijn tropisch regenwoudexcursie wil beginnen komen er twee uitgeputte rolkofferreizigers de hoek om. Het zijn de twee Amerikaanse biologen waarmee ik een dag eerder in San Jose in de rij voor de bus stond te wachten. Ze wilden alles zelf regelen en blijken nu pas gearriveerd. Dat is dus het verschil met Polle’s VIP treatment bedenk ik me. Af en toe wat geregel uit handen geven kan geen kwaad.
Hulde aan Van Poppel en leve de regelneven!
Met dank aan Aguatrails van Polle van Poppel, www.aguatrails.com en Vapues van Jan Strik, www.vapues.com.
Maak je eigen reisreportage! Vanaf 1 mei kun je ervaren of en hoe de schrijver van dit stuk de dingen ritselt en regelt. Tijdens de fotografietours die reisfotograaf Tom van der Leij geeft door Amsterdam, leer je de stad fotograferen als een echte reisfotograaf. Meer informatie: e-mail naar info@tomvanderleij.com.
