Fotograaf Tom van der Leij reist de wereld over. Er komt van alles voor zijn lens. Van wilde dieren tot bruisende steden. In Mozambique ontdekte hij en passent wat kneepjes van het modefotografievak.
Afgelopen december werd voor de zesde maal de Mozambique Fashion Week (MFW) georganiseerd. Een bevriende ontwerper, Taibo Bacar nodigde mij drie jaar geleden uit om de show eens vast te leggen. Ik heb totaal geen ervaring met modefotografie, met modellen of designers, toch leek het me wel grappig om eens een kijkje te nemen.
Ik kon me er weinig bij voorstellen en dacht een beetje een amateuristisch onsamenhangende show tegen te komen. Mozambique is immers nog altijd een straatarm land. Het bleek toch een stuk professioneler te zijn. Nu loop ik er voor de derde keer rond en blijft het een uitdaging om de essentie te pakken van een onderwerp dat ik niet meteen ambieer.
Aangezien ik elk jaar zuidelijk Afrika aandoe om verhalen te schrijven en foto’s te maken hoef ik voor de MFW niet speciaal een ticket te boeken. En Maputo is een van mijn favoriete steden, het is er naar Afrikaanse begrippen superveilig, het is kosmopolitisch, het heeft een soort Latin achtige charme en de vriendelijke bevolking zit in een wederopbouwstemming.
Dat ellebogenwerk om het beste plekje te bemachtigen en eigenlijk min of meer dezelfde plaat schieten is niets voor mij
Ook de mengelmoes van in Marxistische stijl opgetrokken betonnen huizenblokken naast vervallen Portugese Art Deco villa’s die brede avenues flankeren, geeft de stad een fotogeniek extraatje. Het is er in de vroege ochtend, wanneer het licht lekker zacht is erg aangenaam fotograferen.
Waar ik tien jaar geleden nog wel eens last had van mensen die dachten dat ik hun ziel zou stelen bij het maken van een foto, vinden tegenwoordig de Mozambikanen het geen probleem als ik een foto van ze maak. Wanneer ik ze iets te opzichtig fotografeer komen ze op me af en willen het resultaat op de digitale achterwand zien.
Dat geldt zeker ook voor de mode modellen tijdens de MFW. Van alle kanten laten ze zich gewillig vastleggen. Steevast vragen ze of ik de foto’s naar ze kan e-mailen. In het begin vergat ik het nog wel eens, totdat ik doorkreeg dat mijn foto’s mede hun portfolio bepalen en ik hun dus werk kan verschaffen.
De vrouwelijke hebben soms (naar Westerse modemaatstaven), een niet geringe borstomvang.
Sindsdien stuur ik de foto’s altijd toe. En mijn vriend Taibo, hij geniet elk jaar meer en meer. Vorig jaar is hij doorgebroken. Hij toont nu zijn werk in New York en Milan. Leuk om hem zo door de jaren te volgen, dat is ook een extra motivatie hier voor de derde keer rond te lopen.
Bij de modellen zijn alle bruinkleuren vertegenwoordigd, van heel lichtbruin tot een prachtige diep donkerbruine huidskleur met een bijna blauwzwarte fluwelen gloed erover. De mannelijke modellen zijn gespierd en de vrouwelijke hebben soms (naar Westerse modemaatstaven), een niet geringe borstomvang.
Dit jaar zijn er een stuk meer fotografen dan bij de vorige edities. Er is zelfs een BBC World cameraploeg aan het filmen! De MFW wordt populair. De week is onderverdeeld in verschillende modeshows op uiteenlopende locaties. De eerste avonden komen de Young Designers en de commerciële modemerken aan bod.
Het hoogtepunt van de week ligt duidelijk bij de tweede helft. Dan showen internationale designers uit verschillende Afrikaanse landen hun nieuwe collectie. Dit jaar was het oude Portugese fort het decor. In het prachtige uitgelichte fort komt de beau monde van het land samen om te kijken en bekeken te worden.
Aan het einde van de catwalk heeft zich een kluwen aan fotografen verzameld, allemaal willen ze het beste stekje.
Voor mij een extra motivatie om daar vooral juist ver vandaan te blijven. Dat ellebogenwerk om het beste plekje te bemachtigen en eigenlijk min of meer dezelfde plaat schieten is niets voor mij. Dus ben ik ook deze keer rustig om de catwalk heen gaan lopen tot ik na enige capriolen en wat geklim van bovenaf het perfecte shot heb.
Professioneel als ze zijn spelen ze het spelletje met mij mee en poseren op een heel natuurlijke manier
De volgende dag doe ik hetzelfde. Om je onderwerp bewegen en van verschillende kanten fotograferen, in de kleedruimtes wat platen maken. De echte modefotograaf kan hier niets mee, hij wil de modellen van voren, op dezelfde hoogte en ingeflitst hebben.
De voorlaatste dag is de modeshow in de tuin van het prestigieuze Polana hotel, een prachtig koloniaal pand. De catwalk loopt door tot aan het water. Terwijl er aan de rand van de catwalk de toegesnelde fotografen zich suf flitsen, ga ik met een telelens en barkruk dat dienst doet als statief aan de overkant van het zwembad staan.
Zo schiet ik met twee camera’s; met de telelens de close-ups en met een semi-groothoek de fraaie overzichtsfoto’s van de modeshow.
De afsluitende avond wordt net als bij de eerdere edities gehouden in CFM, het oude treinstation van Maputo. Ik besluit alleen mijn vaste 50mm f/1.4 lens mee te nemen en geen flitser zodat ik de camera gewoon in een buideltasje kan stoppen.
Op deze manier schoot ik op mijn eerste editie op deze plek meteen de mooiste plaat. Twee modellen staan te wachten alvorens ze de catwalk opmoeten.
Professioneel als ze zijn spelen ze het spelletje met mij mee en poseren op een heel natuurlijke manier.
Aan het einde van de Mozambique Fashion Week heb ik het helemaal gehad met die modefotografie. Het zijn allemaal mooie mensen en het is geen straf ze te fotograferen. Maar ik ben er niet voor gemaakt, het is een vak apart en ik zie er de lol niet zo van in.
Gelukkig kan ik me de volgende dag meteen weer toe gaan leggen op wat ik wel leuk vindt, echte mensen fotograferen.
Meer weten over deze auteur/fotograaf?: bekijk dan de pagina van Tom van der Leij.
Met dank aan Polana hotel: www.serenahotels.com en Cardoso hotel, www.hotelcardoso.co.mz.
